De veranderde opzet van de voorronde van de Champions League heeft er in ieder geval toe geleid dat de meerderheid van de deelnemers aan de komende editie landskampioen is en dat maar liefst 18 landen vertegenwoordigd zijn in het toernooi.
Dit is zeker de opzet van UEFA-voorzitter Michel Platini, maar hij kan niet voorkomen dat de top steeds smaller wordt.
De verandering in de voorronde heeft er namelijk ook tot gevolg dat de middenmoot van de Europese landen minder sterk is vertegenwoordigd. Alle tien clubs die een maand geleden aan voorronde voor de ‘niet-kampioenen’ begonnen hebben het niet gered, terwijl de toplanden juist wel al hun extra ploegen verder zagen komen. Dit betekent dat vijf landen een meerderheid van 18 clubs leveren. Het moet vreemd lopen wanneer deze landen niet ook alle deelnemers aan de kwartfinale leveren.
In feite is de verandering van de voorronde vooral een cosmetische ingreep, waardoor het toernooi een iets meer internationaal aanzien krijgt. Achttien landen zijn tenminste met hun kampioenen vertegenwoordigd. De andere veertien deelnemers komen uit de toplanden die recht hebben om ook de vice-kampioen rechtstreeks te leveren.
Engeland, Spanje en Italië worden door vier clubs vertegenwoordigd, Duitsland en Frankrijk door drie en Rusland door twee. De overige twaalf landen hebben alleen hun kampioenen in de strijd. Die landen zijn Nederland, België, Portugal, Turkije, Oekraïne, Roemenië, Schotland, Griekenland, Cyprus, Israël, Zwitserland en Hongarije. Toch wordt het voor dit dozijn kampioenen een hele klus om nog een ronde verder te komen. Bij de loting heeft AZ tenminste nog het voordeel dat het in pot 2 wordt ingedeeld.
Dat vijf landen (zoals nu Engeland, Spanje, Italië, Duitsland en Frankrijk) 18 van de 32 deelnemers leveren is al eens eerder voorgekomen, maar dit gegeven duidt op een ontwikkeling die niet meer af te remmen valt. In 2002/03, 2004/05 en 2007/08 was er ook al sprake van, maar toen was het totaal aantal landen veel lager. Alleen wanneer de clubs uit de vijf toplanden tegen elkaar moeten spelen in de voorronde ontstaan er voor de ‘middelgrote’ landen mogelijkheden om nog eens met twee clubs aan de Champions League deel te nemen.
Het deelnemersveld van de Champions League is nu in twee groepen uiteen gevallen. Aan de ene kant staan de toplanden, die met drie of vier ploegen zijn vertegenwoordigd, en aan de andere kant de landen die alleen met hun landskampioen aan het toernooi deelnemen. Alleen Rusland (met twee geplaatste ploegen) vormt nog een uitzondering. Om deze tweedeling in het toernooi te bestrijden was het handig geweest als Sporting Clube gisteren wel bij Fiorentina had gewonnen.
De top 5 blijft voorlopig onbereikbaar, maar die zesde plaats wordt het doel voor elk land met ambities. De opdracht voor de Nederlandse clubs is dus vooral om punten te behalen zodat die plaats weer haalbaar wordt en op die manier de kans op twee rechtstreeks geplaatste ploegen in de Champions League. In de praktijk zal die weg heel lang blijken en de kans op slagen is vrijwel miniem. Nederland doet er zelfs goed aan om niet de zekere plaats voor de landskampioen niet te verspelen. Het kan snel gaan, want Griekenland (in 2003/04 nog vertegenwoordigd met 3 ploegen) is zijn vaste plaats kwijt geraakt.
De loting in Monaco van vandaag levert weer een zekere spanning op. Maar liefst een kwart van de deelnemers heeft nog nooit meegedaan aan dit toernooi. Met Real Madrid, Inter en Juventus in pot 2 zullen er vandaag zeker een paar zinderende krakers worden getrokken. Met name de vraag welk groepshoofd Real als tegenstander krijgt zal veel stof doen opwaaien. In de relatieve luwte kan de delegatie van AZ de loting aanschouwen.
Overigens zijn dit de lotingsgroepen:
Pot 1: Barcelona, Manchester United, Chelsea, Liverpool, Arsenal, Sevilla, AC Milan en Bayern.Pot 2: AZ, Real Madrid, Inter, Juventus, Lyon, Porto, CSKA Moskou en Glasgow Rangers.Pot 3: Atletico Madrid, Fiorentina, Stuttgart, Bordeaux, O. Marseille, Dynamo Kiev en Besiktas.Pot 4: Wolfsburg, Standard Luik, Rubin Kazan, Unirea Urzceni, FC Zürich, APOEL Nicosia, Maccabi Haifa en Debrecen. Jurriaan van Wessem